Tytuł edycji: „Rok myśliwego”
Spotkania autorskie, wspólne czytanie wierszy, dyskusje i debaty – w dniach 7-10 czerwca Kraków, już po raz siódmy, stał się światową stolicą poezji. Festiwal Miłosza 2018 był okazją do spotkania z wybitnymi polskimi twórcami, m.in.: Markiem Krystianem Emanuelem Baczewskim, Marzanną Bogumiłą Kielar, Marcinem Baranem i Urszulą Kozioł, a także gośćmi z zagranicy, wśród których znajdą się: Jane Hirshfield i Ron Padgett (USA), Eugenijus Ališanka (Litwa), Katja Gorečan (Słowenia), Maria Stiepanowa (Rosja) i Olvido García Valdés (Hiszpania). Dyrektorem artystycznym festiwalu był poeta i krytyk literacki Krzysztof Siwczyk.
»Rok myśliwego« – pod takim hasłem odbyła się kolejna odsłona Festiwalu Miłosza w Krakowie. Rok myśliwego Czesława Miłosza to wyjątkowy diariusz jednego roku z życia dojrzałego poety, który zawiera w sobie aktualny dziś model światoodczucia. Doświadczamy rzeczywistości radykalnie fragmentarycznej. Świat wydaje się uchwytny tylko w chwili bieżącej. Towarzyszy nam przy tym poczucie rosnącego zagrożenia. Próbujemy budować własną tożsamość w bliskim kontakcie z rzeczywistością, która nam nieustannie umyka. Na dobrą sprawę nie wiemy, czy rzeczywistość jest projekcją naszych lęków i wyobrażeń, czy może jednak tkwi w niej twardy rdzeń sensu, który możemy za pomocą literatury odkryć” – mówi Krzysztof Siwczyk, dyrektor artystyczny festiwalu.
Czesław Miłosz, kreśląc portrety swoich przeciwników (ale i pobratymców), w „Roku myśliwego” proponuje wielogłos ścierających się idei i literackich estetyk. Nie rezygnuje jednocześnie z artykulacji swoich momentami twardych i kontrowersyjnych przekonań. Zmienna amplituda sporu w literaturze, etyce, sprawach społecznych, kwestii stosunku do ojczyzny, ekosfery czy metafizyki, pozwala nam rozpoznać charakter czasów, w jakich żyjemy. Gra toczy się o język sporu.
„Poezja jest punktem wyjścia do dyskusji, bo otwiera nam oczy i wyostrza naszą uwagę na różne sposoby mówienia o świecie, który przyszło nam dzielić. Poezja może stać się też punktem dojścia, dając niepowtarzalną szansę na porozumienie, lub przynajmniej znalezienie wspólnego mianownika w tej wielości języków, systemów wartości i poglądów” – mówi Olga Brzezińska, prezes Fundacji Miasto Literatury i dyrektor programowy festiwalu organizowanego wraz z Krakowskim Biurem Festiwalowym.
W każdym akcie lektury i pisania polujemy na świat, który niechybnie nam umyka. Codziennie doświadczamy trwogi przemieszczania się ról w tym polowaniu. Bywamy zwierzyną łowną, kiedy ideologiczne ciążenie redukuje skomplikowany obraz rzeczywistości do prostych, egzystencjalnych recept, wywłaszczających nas z prawa do złożoności naszych postaw i wyborów. Myśliwymi stajemy się w momencie, kiedy własne światoodczucie próbujemy implantować bliźnim poza dialogiem i poszanowaniem odmienności czyjegoś języka i wyrażanych w tym języku wartości. Jedno nas łączy: jesteśmy uczestnikami gry o zmiennych regułach, gdzie stawką jest współistnienie w różnicy bądź ślepa przemoc instytucjonalnie zadekretowanej prawdy.
„Festiwal Miłosza jest spotkaniem różnych poetyckich prywatności i wybitnych literackich indywidualności – mówi Izabela Helbin, dyrektor Krakowskiego Biura Festiwalowego. – Tłumy czytelników ściągają do Krakowa, by spotkać się z niezwykle cenionymi pisarzami. Tak było też w tym roku, a dzięki obecności twórców z wielu krajów świata, Kraków stanie się miejscem, w którym o poezji mówi się różnymi językami”.
W Krakowie zagościły wybitne poetki i wybitni poeci, reprezentujący sześć języków i tyleż odmiennych wizji literatury. Z zagranicy zawitali do nas Jane Hirshfield i Ron Padgett z USA, Eugenijus Ališanka z Litwy, Katja Gorečan ze Słowenii, Maria Stiepanowa z Rosji i Olvido García Valdés z Hiszpanii. Ich wielogłos wzmocnią polskie poetki i poeci: Marek Baczewski, Marcin Baran, Tomasz Bąk, Jerzy Jarniewicz, Marzanna Bogumiła Kielar, Urszula Kozioł, Joanna Oparek, Andrzej Szuba i Ilona Witkowska. Mamy nadzieję, że podobnie jak w poprzednich latach Festiwal Miłosza stanie się wielkim świętem poezji różnych tradycji, czasem spotkania i rozmowy o literaturze, o ideach i o świecie. Liczymy na to, że będzie to także czas wielogłosu, a nie retoryki wykluczenia i politycznej stygmatyzacji.
Szlaki Festiwalu wyznaczyła również niebanalna kreacja graficzna, w której wszechobecne czerwone i czarne kropki nawiązują do rytmu dni w roku. Autor koncepcji, Tomek Budzyń, tłumaczył: „Kropek jest 365, jak dni w kalendarzu, niektóre nachodzą na siebie, niektóre się dłużą, a inne zdają się umykać naszemu wyobrażeniu o porządku. Ich intensywne kolory nawiązują do ścierających się światopoglądów, ale też są w nieustannym dialogu”.
Organizatorami Festiwalu są: Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Fundacja Miasto Literatury.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Goście:
-
Lynn Suh
-
Ryszard Krynicki
-
Adam Pluszka
-
Roman Gancarczyk
-
Marcin Sendecki
-
Konrad Wojtyła
-
Marcin Świątkowski
-
Anna Marchewka
-
Bronisław Maj
-
Piotr Paziński
-
Małgorzata Łukasiewicz
-
Agnieszka Wolny-Hamkało
-
Renata Gorczyńska
-
Andrzej Franaszek
-
Marek Radziwon
-
Piotr Kępiński
-
Zofia Król
-
Ryszard Koziołek
-
Michał Nogaś
-
Mikołaj Trzaska
-
Eliza Kącka
-
Joanna Tokarska-Bakir
-
Paweł Dybel
-
Dominika Kozłowska
-
Kacper Bartczak
-
Justyna Sobolewska
-
Miłosz Biedrzycki
-
Agata Hołobut
-
Maciej Melecki
-
Joanna Orska
-
Dominika Bednarczyk
-
Mikołaj Grynberg
-
Dorota Walczak-Delanois
-
Aldona Kopkiewicz
-
Marta Eloy Cichocka
-
Radosław Jurczak
-
Tyehimba Jess
-
Geoffrey Williams
-
Nathan Curnow
-
Mark Pająk
-
Georgina Wilding
-
Grigory Semenchuk
-
Rudka Zydel
-
Hera Lindsey Bird
-
Andrzej Szuba
-
Jerzy Jarniewicz
-
Marcin Baran
-
Tomasz Bąk
-
Marek Krystian Emanuel Baczewski
-
Ilona Witkowska
-
Joanna Oparek
-
Urszula Kozioł
-
Marzanna Bogumiła Kielar
-
Olvido García Valdés
-
Ron Padgett
-
Maria Stiepanowa
-
Katja Gorečan
-
Eugenijus Ališanka
-
Jane Hirshfield